Zawołani po Imieniu - Upamiętnienie Zofii i Aleksandra Kurów - 21.09.2023 r.
Organizatorzy
Instytut Pileckiego
Powiat Miński
Miasto Mińsk Mazowiecki
Gmina Mińsk Mazowiecki
Program „Zawołani po imieniu”, realizowany przez Instytut Pileckiego, poświęcony jest Polakom zamordowanym za pomoc Żydom w czasie okupacji niemieckiej. Dzięki działaniom podejmowanym z rodzinami ofiar i wspólnotą samorządową pamięć o tych, którzy wykazali się heroizmem w obliczu niemieckiego terroru, staje się częścią lokalnej i powszechnej świadomości historycznej. Odsłonięty kamień pamięci przypomina o uniwersalnych wartościach, które wyznaczają miarę człowieczeństwa.
Wśród Polaków, którzy z narażeniem życia udzielali pomocy prześladowanym Żydom, byli Zofia i jej syn Aleksander Kurowie. Mieszkali oni we wsi Gamratka, położonej w okolicy Mińska Mazowieckiego. W czasie okupacji niemieckiej ukryli w swoim gospodarstwie trzech Żydów: Berka Szafira, Lejzora Matuszewskiego oraz N.N., uciekinierów z mińskiego getta. W dniu 27 lipca 1943 roku, wskutek donosu, do gospodarstwa Kurów przyjechała niemiecka żandarmeria. Akcją dowodził Friedrich Gutberlet, znany wśród okolicznych mieszkańców z okrucieństwa. Niemcy znaleźli Żydów ukrywających się w piwnicy służącej do przechowywania ziemniaków. Żandarmi zamordowali ich, wrzucając do środka granaty. Następnie rozkazali Aleksandrowi Kurowi, aby ten pogłębił zasypany dół. Gdy tylko skończył, został w nim zastrzelony. W tym samym czasie Zofia Kur musiała udać się z Gutberletem do mieszkania. Tam żandarm zamordował ją strzałem z pistoletu. Po bestialskim mordzie na rodzinie Kurów i ukrywających się Żydach Niemcy przystąpili do rabowania inwentarza. Gdy zabrali cenniejsze rzeczy, podpalili gospodarstwo. Zwłoki zabitych Żydów zostały pochowane na miejscu zbrodni. Ciała Zofii i Aleksandra Kurów spoczęły na cmentarzu w Mińsku Mazowieckim.
